Jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych stanowi odrębną możliwość (w stosunku do jednorazowej amortyzacji do 50.000 euro) zaksięgowania jeden raz w koszty firmy pełnej lub częściowej wartości zakupu nowego środka trwałego. Ten typ amortyzacji nie stanowi pomocy de minimis, więc podatnik ma większą swobodę zarówno w korzystaniu z niej jak i z innych narzędzi dofinansowujących działalność gospodarczą i stanowiących pomoc de minimis.
Co to jest jednorazowa amortyzacja nowych środków trwałych?
Podatnicy mali i duzi mają możliwość skorzystania z możliwości jednorazowej rejestracji w swoich księgach kosztów amortyzacji do kwoty maksymalnie 100.000zł rocznie. Jednorazowe ujęcie w kosztach firmy do kwoty 100.000zł rocznie dotyczy jedynie fabrycznych środków trwałych.
Będą to takie środki trwałe, które niezależnie, na którym etapie sprzedaży się znajdują (producent, hurtownik, detalista) pozostają nowe, czyli bez znamion użytkowania na jakimkolwiek etapie sprzedaży (oczywiście nie dotyczy to testów fabrycznych czy rzeczy używanych).
Zatem nabywając nowy środek trwały lub nowe środki trwałe podatnicy będą mogli ująć maksymalnie 100.000zł kosztu z tytułu ich nabycia jednorazowo w koszty firmy.
Ponadto należy zaznaczyć, że powyższa metoda amortyzacji to odmienna metoda od cały czas funkcjonującej jednorazowej amortyzacji (stanowiącej pomoc de minimis) do kwoty 50.000 euro rocznie.
Kiedy podatnik może zastosować jednorazowy odpis amortyzacyjny od zakupu nowych środków trwałych
Podatnicy mogą zaksięgować w koszty firmy jednorazowy odpis amortyzacyjny od nabycia nowego lub nowych środków trwałych maksymalnie do 100.000zł rocznie, jeżeli:
- wartość początkowa zakupionego w danym roku jednego środka trwałego wynosi przynajmniej 10.000 zł lub
- suma wartości początkowych nabytych w danym roku minimum dwóch środków trwałych opiewa na kwotę 10.000 zł lub powyżej a dodatkowo wartość początkowa każdego z nich przekracza sumę 3.500 zł.
Które środki trwałe podlegają jednorazowej amortyzacji nowych środków trwałych
W stosunku nie do wszystkich nowych fabrycznie środków trwałych można zastosować jednorazowy odpis amortyzacyjny w koszty firmy.
Omawiana metoda amortyzacji dotyczy tylko nowych środków trwałych wymienionych w klasyfikacji środków trwałych (KŚT) w działach – 3,4,5,6 oraz 8, do których zalicza się m.in.:
- kotły grzewcze, turbiny, maszyny elektryczne, maszyny z napędem, zespoły prądotwórcze,
- maszyny i urządzenia oraz aparaty ogólnego zastosowania do obróbki metali, tworzyw sztucznych, cieczy i gazów,
- maszyny, urządzenia oraz aparaty stosowane w przetwórstwie rolno-spożywczym lub do procesów materiałowych,
- piece przemysłowe i urządzenia do wymiany ciepła,
- maszyny i urządzenia specjalistyczne dla przemysłu surowców mineralnych, chemicznego, rolnego, spożywczego, budowlanego, leśnego, odzieżowego, papierniczego, poligraficznego, górniczego, gazowniczego, geodezyjnego oraz do obróbki drewna i metali,
- zbiorniki, dźwigi, urządzenia rozdzielcze, telefoniczne, nadawcze, sygnalizacyjne, elektroenergetyczne przetwórcze i zasilające, akumulatory, wagi, wyposażenie pralni,
- urządzenia przemysłowe do oczyszczania powietrza, wody, ścieków, gazów, także palarnie,
- urządzenia do badań, pozostałe,
- wyposażenie, narzędzia oraz sprzęt laboratoryjny, medyczny, techniczny, kinowy, teatralny, cyrkowy,
- wioski, budki, baraki, domki campingowe,
- meble, dywany, lustra, oświetlenie, sejfy, pozostałe narzędzie, sprzęt techniczny i inne ruchomości.
W powyższej klasyfikacji zabrakło nieruchomości zabudowanych (grunty nie podlegają w ogóle amortyzacji), budynków, budowli oraz infrastruktury przemysłowej. Jednak największym ograniczeniem w przypadku jednorazowej amortyzacji nowych środków trwałych jest wyłączenie z powyższego katalogu wszelkich pojazdów z KŚT 7 czyli poza samochodami osobowymi i motocyklami wyłączenie także samochodów ciężarowych, naczep, przyczep, ciągników rolniczych, pojazdów pływających jak i latających i innych, które można ująć jednorazowo w koszty przy pomocy amortyzacji do 50.000 euro rocznie.
Nowe środki trwałe o wartości powyżej 100.000zł
W toku prowadzonej działalności może się zdarzyć, że wartość nabytego, nowego środka trwałego przekroczy roczny limit jednorazowej amortyzacji 100.000zł. Może też wystąpić sytuacja, w której suma kilku nabytych nowych środków trwałych przekroczy kwotę 100.000zł. Co wtedy?
Przykład 1
Czynny podatnik VAT zakupił w miesiącu wrześniu 2019r. nową maszynę do obróbki tworzyw sztucznych o wartości 115.000zł netto.
W tej sytuacji podatnik ma prawo skorzystać:
- z amortyzacji nowych środków trwałych, czyli ująć w koszty firmy we wrześniu 2019r. wartość 100.000zł netto a resztę wartości, czyli 15.000zł amortyzować liniowo lub metodą degresywną od stycznia 2020r.,
- z amortyzacji do 50.000 euro rocznie, ujmując we wrześniu 2019r. wartość 115.000zł netto.
Przykład 2
Podatnik zwolniony z VAT zakupił w miesiącu sierpniu 2019r. trzy nowe urządzenia do oczyszczania powietrza o wartości 45.000zł brutto każda.
W tej sytuacji podatnik może skorzystać z:
- z amortyzacji nowych środków trwałych, czyli ująć w koszty firmy w sierpniu 2019r. wartość dwóch maszyny 90.000zł brutto a ostatnie urządzenie zamortyzować jednorazowo w kwocie 10.000zł natomiast pozostałą część w kwocie 35.000zł zamortyzować liniowo lub metodą degresywną od stycznia 2020r. albo
- z amortyzacji do 50.000 euro rocznie, ujmując w sierpniu 2019r. wartość wszystkich urządzeń w kwocie 135.000zł brutto albo
- podzielić np. dwa urządzenia zamortyzować jednorazowo amortyzacją nowych środków trwałych do 100.000zł a ostatnią amortyzacją jednorazową do 50.000 euro rocznie.
Limit 100.000zł a wspólnicy spółek osobowych
Istotnym zapisem prawodawcy w aspekcie korzystania z jednorazowej amortyzacji nowych środków trwałych jest ustalenie, że limit amortyzacyjny 100.000zł w przypadku spółek osobowych dotyczy całej spółki osobowej a nie pojedynczego wspólnika tej spółki. Powyższe oznacza, że kwota 100.000zł jest dzielona na wszystkich wspólników spółki osobowej (cywilnej, jawnej, komandytowej, partnerskiej).
Amortyzacja nowych środków trwałych do 100.000zł rocznie albo amortyzacja środków trwałych do 50.000 euro rocznie
Bardzo ważnym praktycznym elementem jednorazowego kosztu amortyzacyjnego nowych środków trwałych jest to, że nie można stosować w odniesieniu do danego środka trwałego dwóch odmian amortyzacyjnych czyli jednorazową do 100.000zł i jednocześnie do 50.000 euro jednocześnie.
Czynny podatnik VAT kupując nowy środek o wartości np. 60.000zł netto ma możliwość ująć dany zakup w koszty jednorazowo stosując:
- amortyzację nowych środków trwałych do 100.000zł rocznie albo
- amortyzację stanowiącą pomoc de minimis do kwoty 50.000 euro rocznie.
Zatem musi wybrać albo jedna odmiana amortyzacji albo druga. Nie ma możliwości stosowania dwóch metod w stosunku do jednego środka trwałego.
Zaliczka na zakup środka trwałego także w koszty firmy
Amortyzacja nowych środków trwałych pozwala zaksięgować jednorazowo w koszty firmy także dokonaną przedpłatę, zaliczkę na zakup nowego środka trwałego, który zostanie dostarczony w przyszłym okresie czasu.
Należy jednak podkreślić, że jeżeli podatnik w jednym roku zapłaci zaliczkę a w drugim odbierze nowy środek trwały to w drugim roku pozostałą jego wartość (po odjęciu wartości zaliczki) będzie zobowiązany amortyzować według standardowych zasad czyli według metody liniowej albo degresywnej.
Przykład 3
Czynny podatnik VAT wpłacił zaliczkę w miesiącu październiku 2019r. na poczet zakupu nowego dźwigu o wartości 80.000zł netto. Wartość dźwigu 145.000zł netto. Dźwig z uwagi na zindywidualizowane zamówienie zostanie dostarczony w styczniu 2020r. Jak powinien postąpić w tej sytuacji podatnik?
Podatnik w 2019r. w odniesieniu do nabytego dźwigu ma prawo skorzystać wyłącznie z amortyzacji nowych środków trwałych (ponieważ wystąpiła tutaj jedynie zaliczka) i może ująć w koszty firmy wpłaconą zaliczkę o wartości 80.000zł netto w miesiącu wpłaty a więc w październiku 2019r.
Pozostałą wartość dźwigu a więc 65.000zł netto podatnik zamortyzuje już według zasad ogólnych, czyli stosując amortyzację standardową według metody liniowej lub degresywnej.
Podatnik może też skorzystać z jednorazowej amortyzacji do 50.000 euro rocznie i ująć w koszty firmy jednorazowo nabycie dźwigu w styczniu 2020r. wraz z otrzymaniem faktury końcowej i przyjęciem dźwigu do używania.
Wpłata zaliczki na zakup nowego środka trwałego a następnie likwidacja firmy lub zmiana formy opodatkowania
Prawodawca przewidział kilka wyjątkowych sytuacji, w których wpierw nastąpiła zapłata zaliczki (ujętej w koszty firmy) na poczet zakupu nowego środka trwałego, który zostanie dostarczony w późniejszym terminie, a następnie wystąpiło jedno z poniższych zdarzeń.
W razie, gdy po wpłaceniu zaliczki na zakup środka trwałego (fabrycznie nowego) ujętej w kosztach firmy a przed nabyciem tegoż środka podatnik zlikwidował działalność gospodarczą, wówczas będzie zobligowany do zwiększenia przychodów o dokonaną wpłatę na ostatni dzień prowadzenia działalności przed jej likwidacją.
Jeżeli natomiast podatnik wpłacił zaliczkę na nabycie środka trwałego (fabrycznie nowego) następnie ujął ją w kosztach firmy a potem przed nabyciem tegoż środka trwałego zmienił formę opodatkowania na ryczałt, wówczas będzie zobligowany do zwiększenia przychodów o dokonaną wpłatę na ostatni dzień prowadzenia działalności przed zmianą formy opodatkowania.
Opublikowano: 2019-10-18