Szereg dodatkowych obowiązków informacyjnych związanych z nowym JPK wiąże się z koniecznością raportowania określonych towarów, typów transakcji, czy rodzajów dokumentów (więcej informacji we wpisie na naszym blogu z dn. 21.09.2020). Prawidłowe sporządzenie JPK_V7M i JPK_V7K wymaga głębszego zrozumienia owych oznaczeń, a jednym z nich jest konieczność wyodrębnienia transakcji z podmiotami powiązanymi (TP). Poniżej przedstawiamy istotne informacje, z którymi powinni zapoznać się także przedsiębiorcy, ponieważ w zasadniczej części przypadków tylko osoba bezpośrednio dokonująca dostawy towaru/usługi będzie posiadać wiedzę co do statusu odbiorcy, którą powinna przekazać np. biuru rachunkowemu przygotowującemu JPK w jego imieniu.
Od 1 października 2020r. fiskus będzie informowany o wszystkich transakcjach z podmiotami powiązanymi
Fiskus interesuje się transakcjami pomiędzy podmiotami powiązanymi już od dłuższego czasu. Od kilku lat podatnicy obowiązani są sporządzać dokumentację cen transferowych, jednak tylko w przypadkach znacznych transakcji. Powyższe nie dotyczyło podmiotów prowadzących działalność gospodarczą na niewielką skalę.
Począwszy od rozliczenia za październik 2020r. w JPK_V7M i JPK_V7K w ewidencji sprzedaży, zaistnieje konieczność raportowania wszystkich transakcji (bez względu na ich wielkość oraz ilość) z podmiotami powiązanymi poprzez oznaczenie ich sygnaturą „TP”.
ISTOTNE:
Tylko sprzedawca będzie zobligowany w nowym JPK przy odpowiednich dokumentach sprzedaży zamieścić oznaczenie „TP”. Obowiązek ten nie dotyczy nabywcy.
Rozporządzenie normujące treść nowego JPK wraz z ustawą o VAT odsyłają do treści art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdzie odnaleźć można definicje podmiotów powiązanych (jest to odwołanie do przepisów o wspomnianych wyżej cenach transferowych). Na podstawie tych regulacji po krótce można stwierdzić, że symbolem „TP” należy oznaczać transakcje, jeżeli podmioty są ze sobą powiązane w taki sposób, że:
- jeden podmiot na drugi wywiera znaczący wpływ,
- a powiązania te realizowane są przez związki osobowe i/lub kapitałowe.
Z uwzględnieniem tego podziału, poniżej wyjaśniamy jakie dokumenty sprzedaży winny być oznaczone symbolem „TP”.
Co oznacza pojęcie „wywierania znaczącego wpływu” na inny podmiot?
Punktem wyjścia do pełnego zrozumienia omawianego problemu jest przybliżenie pojęcia wywierania znaczącego wpływu na inną jednostkę, które również zostało doprecyzowane w przepisach ustaw o podatkach dochodowych.
Wywieranie znaczącego wpływu na inną jednostkę oznacza:
- Posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25%:
- udziałów w kapitale lub
- praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub
- udziałów lub praw do udziału w zyskach lub majątku lub ich ekspektatywy, w tym jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych, lub
- Faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, lub
- Pozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia.
W celu zrozumienia przedmiotowej materii wyjaśniamy poniżej na przykładach, jakie transakcje winny być oznaczone w JPK symbolem „TP”.
Powiązania osobowe obligujące do oznaczania sprzedaży symbolem „TP”.
Przepisy ustaw o podatkach dochodowych przez podmioty powiązane nakazują rozumieć podmioty na które znaczący wpływ wywiera:
- Małżonek podatnika,
- Krewny do drugiego stopnia,
- Powinowaty do drugiego stopnia lub
- Ten sam inny podmiot,
– oznacza to więc konieczność zastosowania oznaczenia „TP”, jeżeli dojdzie do transakcji z w/w podmiotami.
Poniższa tabela prezentuje stopnie pokrewieństwa i powinowactwa do drugiego stopnia w rozumieniu transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi.
| Stopień pokrewieństwa/powinowactwa | Przykład |
| Pokrewieństwo pierwszego stopnia | ojciec, matka, syn, córka |
| Pokrewieństwo drugiego stopnia | w linii prostej: dziadek, babcia, wnuk, wnuczka; w linii bocznej: brat, siostra |
| Powinowactwo pierwszego stopnia | teściowie: ojciec męża/ojciec żony, matka męża/matka żony; zięć/synowa: mąż córki/żona syna |
| Powinowactwo drugiego stopnia | szwagier/szwagierka: brat męża, siostra męża, brat żony, siostra żony |
ISTOTNE:
Powinowactwo trwa pomimo ustania małżeństwa (art. 618ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy).
Przykład 1
Anna i Mieczysław Kowalscy rozwiedli się. Mieczysław Kowalski sprzedał byłemu teściowi Jarosławowi (ojcu Anny) maszynę produkcyjną, wystawiając fakturę z podatkiem VAT.
Mieczysław i Jarosław są spowinowaceni (pierwszy stopień), a powinowactwo trwa pomimo ustania małżeństwa Anny i Mieczysława.
Mieczysław powinien oznaczyć transakcję sprzedaży maszyny symbolem „TP” w ewidencji sprzedaży nowego JPK, albo przekazać stosowną informację w tym zakresie podmiotowi, który w jego imieniu sporządza i wysyła JPK.
Dodatkowo powiązania osobowe obligujące do zastosowania w/w oznaczenia mogą przejawiać się w relacjach pomiędzy podatnikiem i jego zagranicznym zakładem oraz spółce niemającej osobowości prawnej i jej wspólnikami.
Powiązania kapitałowe obligujące do oznaczania sprzedaży symbolem „TP”.
Transakcjami z podmiotami powiązanymi, podlegającymi wyeksponowaniu w nowym JPK są również transakcje z udziałem spółek (osób prawnych, czy też spółek osób fizycznych), jeżeli zachodzą wyżej wymienione przesłanki determinujące wywieranie znaczącego wpływu na inną jednostkę. Wpływ ten może być bezpośredni (przykład nr 2) lub pośredni (przykład nr 3). W przypadku spółek, przesłanki te należy również łączyć z koligacjami rodzinnymi, o których mowa powyżej tj. powinowactwem i pokrewieństwem do drugiego stopnia (przykład nr 4).
Przykład 2
ABC Sp. z o.o. posiadająca 30% udziału w kapitale XYZ Sp. z o.o. sprzedaje XYZ Sp. z o.o. towary handlowe. W rozumieniu przepisów ABC Sp. z o.o. wywiera znaczący wpływ na XYZ Sp. z o.o. w sposób bezpośredni (posiada co najmniej 25% udziałów).
Niniejszą transakcję sprzedaży ABC Sp. z o.o. powinna oznaczyć symbolem „TP” w nowym JPK.
Przykład 3
ABC Sp. z o.o. posiadająca 30% udziału w kapitale XYZ Sp. z o.o., która posiada 30% udziałów w kapitale OPR Sp. z o.o., sprzedaje OPR Sp. z o.o. towary handlowe. W rozumieniu przepisów ABC Sp. z o.o. wywiera znaczący wpływ na OPR Sp. z o.o. w sposób pośredni (posiada co najmniej 25% udziałów w XYZ Sp. z o.o., która posiada co najmniej 25% udziałów w OPR Sp. z o.o.).
Niniejszą transakcję sprzedaży ABC Sp. z o.o. powinna oznaczyć symbolem „TP” w nowym JPK.
Przykład 4
ABC Sp. z o.o. której większościowym udziałowcem i prezesem zarządu jest Pan Andrzej, sprzedaje XYZ Sp. z o.o. towary handlowe, której większościowym udziałowcem i prezesem zarządu jest brat Pana Andrzeja (Pan Andrzej i jego brat wywierają znaczący wpływ na obie strony transakcji).
Niniejszą transakcję sprzedaży ABC Sp. z o.o. powinna oznaczyć symbolem „TP” w nowym JPK.
Autor: Łukasz Kluczyński
Opublikowano: 2020-10-23