Opublikowano: 2021-12-17
Rewolucyjne zmiany w składce zdrowotnej, to jeden z najważniejszych aspektów tzw. „Polskiego Ładu”. Zryczałtowana składka zdrowotna identyczna dla wszystkich podatników i częściowo odliczana od podatku staje się przeszłością. Składka zdrowotna od stycznia 2022r. to składka bez możliwości odliczania od podatku, uzależniona od wysokości dochodów lub przychodów. Składka ta dla podatników rozliczających się na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym wynosić będzie odpowiednio 9% i 4,9% dochodu, natomiast podatnicy rozliczający się w oparciu o zryczałtowany podatek dochodowy, zapłacą składkę zryczałtowaną, uzależnioną od wysokości rocznych przychodów. Poniżej przedstawiamy zasady naliczania składki zdrowotnej dla podatników rozliczających podatek dochodowy w sposób zryczałtowany.
Trzy progi przychodowe i trzy różne wysokości składki zdrowotnej
Bazą do naliczania składki zdrowotnej jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Podstawą składki zdrowotnej na rok 2022 będzie więc przeciętne miesięczne wynagrodzenie za IV kwartał 2021r. (na dzień publikacji wpisu kwota ta jest nieznana. Posłużymy się wartością z IV kwartału 2020r. wynoszącą 5 656,51 zł). Składka wynosi 9% podstawy.
Roczna podstawa składki zdrowotnej dla podatników rozliczających się w oparciu o podatek zryczałtowany, uzależniona będzie od wysokości rocznych przychodów. Ustawodawca przewidział trzy progi przychodowe, determinujące wysokość składki zdrowotnej:
- roczną podstawę składki zdrowotnej dla podatników osiągających roczne przychody nieprzekraczające 60 000 zł, stanowić będzie iloczyn liczby miesięcy w roku kalendarzowym podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu i kwoty odpowiadającej 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – czyli ok. 305 zł miesięcznie,
- roczną podstawę składki zdrowotnej dla podatników osiągających roczne przychody przekraczające 60 000 zł i nieprzekraczające 300 000 zł, stanowić będzie iloczyn liczby miesięcy w roku kalendarzowym podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu i kwoty odpowiadającej 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – czyli ok. 509 zł miesięcznie,
- roczną podstawę składki zdrowotnej dla podatników osiągających roczne przychody przekraczające 300 000 zł, stanowić będzie iloczyn liczby miesięcy w roku kalendarzowym podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu i kwoty odpowiadającej 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia czyli ok. 916 zł miesięcznie.
Takie rozwiązanie sprawia, że podatnicy osiągający szczególnie wysokie przychody i operujący wysokimi marżami mogą istotnie zyskać decydując się na opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Kwestię zmiany formy opodatkowania przez pryzmat „Polskiego Ładu” poruszaliśmy już na naszym blogu: https://www.taxe.pl/blog/1313/polski-lad-2022-oplacalnosc-zmiany-formy-opodatkowania-na-przykladach/
ISTOTNE:
Przychody, o których mowa powyżej, są pomniejszane o kwoty opłaconych składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu, na podstawie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
„Wpadnięcie” w wyższy próg oznacza wyższą składkę zdrowotną dla wszystkich miesięcy
Wielu przedsiębiorców może dojść do błędnych wniosków, iż po przekroczeniu progu przychodów, obligującego do opłacania wyższej składki zdrowotnej, danina ta będzie podwyższona jedynie za miesiące, w których przekroczono dany próg. Nic bardziej mylnego, bowiem pod uwagę należy wziąć roczny przychód, który determinuje składkę za wszystkie miesiące. Po zakończeniu roku konieczne będzie złożenie tzw. korekty rocznej i dopłacenie składki. Sytuacja ta została przedstawiona na poniższym przykładzie (dla uproszczenia pomijamy składki na ubezpieczenia społeczne odliczane od przychodów).
Przykład 1
Pan Jakub osiąga miesięczne przychody na poziomie 5 300 zł. Oznacza, to że za pierwsze 11 miesięcy opłacać będzie składkę zdrowotną w wysokości 305 zł (przychody narastająco za 11 miesięcy wyniosą 58 300 zł).
Za ostatni, 12-ty miesiąc Pan Jakub zapłaci składkę w wysokości 509 zł (przychody narastająco za 12 miesięcy wyniosą 63 600 zł).
Przekroczenie progu 60 000 zł nie oznacza, że Pan Jakub zapłaci wyższą składkę zdrowotną tylko w ostatnim miesiącu, bowiem roczną podstawę składki zdrowotnej dla podatników, których przychody przekraczają 60 000 zł i nie przekraczają 300 000 zł stanowi kwota stanowiąca iloczyn 100% przeciętnego wynagrodzenia i liczby miesięcy w roku kalendarzowym podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu. W przypadku Pana Jakuba składka roczna wyniesie 5 656,51 x 12 x 9%=6 109 zł. Pan Jakub wpłacił jedynie 3 864 zł (11 x 305 zł + 509 zł).
Oznacza to konieczność dopłaty w korekcie rocznej 2 245 zł.
Wysokość miesięcznej składki można zaplanować w oparciu o ubiegłoroczne przychody
Przedsiębiorcy, którzy nie chcą narażać się na konieczność jednorazowej dopłaty składki zdrowotnej tak jak Pan Jakub z powyższego przykładu, mogą już od pierwszego miesiąca opłacać wyższą składkę zdrowotną, jeżeli przewidują, że ich przychody przekroczą kwotę 60 000 zł lub 300 000 zł.
Warunkiem opłacania składki zdrowotnej na zasadzie prognozy jest:
- prowadzenie przez cały poprzedni rok kalendarzowy działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, lub której przychody były opodatkowane na podstawie art. 27 (skala podatkowa), art. 30c (podatek liniowy) lub art. 30ca (podatek od dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – IP BOX) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych,
- przyjęcie jako miesięcznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne kwoty przychodów uzyskanych w poprzednim roku kalendarzowym pomniejszoną o kwotę opłaconych w poprzednim roku kalendarzowym składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu,
- stosowanie tak ustalonej miesięcznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne przez cały rok kalendarzowy.
Prognoza może spowodować, że po zakończeniu roku nadal zaistnieje konieczność dopłaty składek lub ich zwrotu. Sytuacja ta została zobrazowana na poniższym przykładzie
Przykład 2
Pan Jarosław za 2021r. osiągnął przychody z działalności opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych pomniejszone o składki na ubezpieczenie społeczne w wysokości 350 000 zł.
Pan Jarosław na podstawie prognozy za 2021r., w 2022r. opłacał składkę zdrowotną w wysokości 916 zł miesięcznie.
Za 2022r. przychody Pana Jarosława pomniejszone o składki na ubezpieczenie społeczne wynosiły 250 000 zł.
Oznacza to, że Pan Jarosław nadpłacił składkę zdrowotną i ma prawo do jej zwrotu w korekcie rocznej, bowiem jego przychody za 2022r. nie przekroczyły kwoty 300 000 zł.
Autor: Łukasz Kluczyński