Opublikowano: 2022-03-25
Zmiany legislacyjne wprowadzone przez tzw. „Polski Ład” pod niektórymi względami okazują się korzystne dla podatników. Dotyczy to m.in. rozliczających się wspólnie małżonków. Warto również zaakcentować, że niektóre pozytywne zmiany obowiązują „wstecznie” tj. od 1 stycznia 2021r. Polecamy zapoznać się z niniejszym wpisem, który być może przyniesie istotne oszczędności podatkowe!
Zawarcie małżeństwa w trakcie 2021 roku umożliwia wspólne rozliczenie za cały rok podatkowy
Pomimo, że lwia część regulacji wprowadzonych przez „Polski Ład” obowiązuje od 1 stycznia 2022r., istnieją przepisy przejściowe umożliwiające zastosowanie pewnych preferencji już w rozliczeniu za 2021 rok.
Związki małżeńskie, które zostały zawarte w trakcie 2021 roku na mocy regulacji wprowadzonych przez „Polski Ład” zyskały istotny przywilej w postaci możliwości wspólnego rozliczenia za cały 2021 rok. Drugim istotnym warunkiem jest pozostawanie w związku małżeńskim do ostatniego dnia roku podatkowego. Trzecim warunkiem (obowiązującym także w poprzednich latach) jest posiadanie małżeńskiej wspólności majątkowej.
Należy wyraźnie zaakcentować, że takie preferencyjne rozliczenie nie było do tej pory możliwe z uwagi na restrykcyjny warunek w postaci konieczności trwania w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy. Omawianą problematykę zaprezentowano na poniższym przykładzie.
Przykład 1
Pan Jakub i Pani Daria zawarli związek małżeński 6 grudnia 2021r. i pozostawali w tym związku na dzień 31 grudnia 2021r. (małżeństwo posiada wspólność majątkową).
W związku z preferencją wprowadzoną przez „Polski Ład” małżeństwo może rozliczyć się wspólnie za cały 2021 rok.
Małżeństwo zyska na wspólnym rozliczeniu, jeżeli jeden z małżonków osiągnął istotnie wysokie dochody, wykraczające poza kwotę pierwszego progu podatkowego, natomiast drugi z małżonków posiadał stosunkowo niskie dochody lub nie wygenerował ich wcale.
ISTOTNE:
Począwszy od rozliczenia za 2021 rok, podatnicy zawierający związek małżeński w trakcie roku podatkowego mają możliwość wspólnego rozliczenia za cały rok podatkowy, w którym zawarli związek małżeński.
Likwidacja warunku pozostawania w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy także dla wdów i wdowców
Preferencje związane z implementacją „Polskiego Ładu” zyskają również podatnicy, których współmałżonek zmarł w trakcie lub po zakończeniu roku podatkowego. Do 2020 roku włącznie, przepisy dawały możliwość wspólnego rozliczenia tylko i wyłącznie w przypadku, jeżeli podatnik ze zmarłym małżonkiem pozostawał w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy.
Począwszy od 2021 roku nie ma to znaczenia, a co za tym idzie niespełnienie warunku pozostawania w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy nie przekreśla wspólnego rozliczenia ze zmarłym małżonkiem. Zgodnie ze zmienionym art. 6a ustawy o PIT, wniosek o łączne opodatkowanie dochodów małżonków, między którymi istniała w roku podatkowym wspólność majątkowa, może być także złożony przez podatnika, który pozostawał w związku małżeńskim w roku podatkowym, a jego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego albo zmarł po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego za ten rok.
Zawieszona działalność małżonków na podatku liniowym lub ryczałcie nie przekreśli wspólnego rozliczenia
Korzystną zmianą dla małżonków jest również zmiana przepisów dotyczących warunków stosowania wspólnego rozliczenia małżonków. W dotychczasowym brzmieniu ustawy o PIT istniał warunek, który uniemożliwiał wspólne rozliczenie w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, miały zastosowanie przepisy dot. podatku liniowego, czy podatku ryczałtowego (z wyjątkiem najmu prywatnego).
Regulacje obowiązujące od 1 stycznia 2022 roku uległy modyfikacji. Zgodnie z nowym brzmieniem wspólne rozliczenie nie znajduje zastosowania w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków stosował przepisy dot. podatku liniowego, czy ryczałtowego za (wyjątkiem najmu prywatnego) w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń.
Powyższą zmianę należy interpretować w ten sposób, że posiadanie działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem linowym, czy ryczałtem, która nie generowała w roku podatkowym przychodów, kosztów oraz wskazanych wyżej odliczeń nie przekreśla wspólnego rozliczenia z małżonkiem za ten rok podatkowy. Dotyczy to np. zawieszonej działalności gospodarczej.
W takich sytuacjach rekomendujemy jednak rezygnację z opodatkowania podatkiem liniowym lub ryczałtem, w przypadku zawieszenia działalności gospodarczej na dłuższy okres czasu. Nie trudno bowiem o ziszczenie się jednej z wymienionych wyżej przesłanek np. o poniesienie w roku podatkowym kosztu stałego w postaci chociażby obsługi księgowej.
Zmiany podatkowe wprowadzone przez „Polski Ład”, które znajdą swój realny skutek we wspólnym rozliczeniu małżonków dopiero na etapie rocznego zeznania podatkowego
Kończąc rozważania na gruncie zmian we wspólnym rozliczeniu małżonków warto zwrócić uwagę na wpływ innych zmian podatkowych związanych z „Polskim Ładem”, które znajdą swoje realne odzwierciedlenie w zeznaniu rocznym. Mowa tutaj w szczególności o:
- uldze dla klasy średniej, którą zgodnie z objaśnieniami Ministerstwa Finansów (Podręcznik Reforma Polski Ład), może być obliczana we wspólnym rozliczeniu małżonków indywidualnie lub od połowy łącznych dochodów,
- podwyższenie kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł co wpłynie na wysokość zwrotu w zeznaniu rocznym, a nawet brak zwrotu. Przykładowo wspólne rozliczenie małżonków, gdzie jeden z nich zarabia minimalną pensję krajową, a drugi nie pracuje, nie wygeneruje już dodatkowego zwrotu podatku w zeznaniu rocznym (ok. 530 zł).
Rozpatrując kwestię wspólnego opodatkowania małżonków począwszy od rozliczenia za 2022 rok, należy spojrzeć zdecydowanie szerzej i wziąć pod uwagę szereg innych zmian podatkowych przewidzianych przez „Polski Ład”, które w zupełnie nowy sposób kształtować będą zeznania indywidualne oraz wspólne rozliczenia małżonków.
Autor: Łukasz Kluczyński