Opublikowano: 2023-01-27
Polska ustawa o VAT nakazuje opodatkować nieodpłatne przekazanie towarów bowiem traktuje to jako transakcję dostawy towarów (sprzedaży towarów).
Czy próbki towarów na degustację powinny być opodatkowanie VAT i PIT? Na co powinien zwrócić uwagę przedsiębiorca przekazujący dane towary?
Nieodpłatne przekazanie towaru podlega opodatkowaniu VAT
Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług ( Dz. U. z 2022 r. poz. 931 zwanej dalej ustawą o VAT) dostawa towarów to m.in. nieodpłatne przekazanie przez czynnego podatnika VAT towarów należących do jego przedsiębiorstwa, a konkretnie:
- przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
- wszelkie inne darowizny
– jeżeli czynnemu podatnikowi VAT przysługiwało (w całości lub w części) prawo do odliczenia podatku VAT wobec tych zakupionych (zaimportowanych lub wytworzonych) towarów lub ich części składowych.
ISTOTNE:
Opodatkowaniu VAT nie podlegają przekazywane przez czynnego podatnika VAT prezenty o małej wartości i próbki, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.
Próbka, prezent o małej wartości czyli co?
Prawodawca w art. 7 ust 4 i 7 wyjaśnił co rozumie przez próbkę towaru albo prezent o małej wartości, którego przekazanie nie podlega opodatkowaniu VAT. Uszczegółowienie zaprezentowano w poniższej tabeli.
| Cechy próbki i prezentu o małej wartości |
| Prezent o małej wartości | Próbka |
| Cechy prezentu o małej wartości dotyczą przekazywanego prezentu przez przedsiębiorcę w postaci jego towaru jednej osobie. | Identyfikowalna jako próbka egzemplarz towaru lub jego niewielką ilość, która pozwala na ocenę cech i właściwości towaru w jego końcowej postaci. |
| Łączna wartość prezentu o małej wartości nie może przekroczyć w roku podatkowym kwoty 100 zł (bez podatku VAT), jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób. | Przekazanie (wręczenie) próbki przez podatnika ma na celu promocję tego towaru. |
| Jeśli przekazanie prezentu o małej wartości nie ujęto w ewidencji, o której mowa powyżej, to jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku VAT), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie może przekroczyć 20 zł. | Przekazanie (wręczenie) próbki przez podatnika nie służy zasadniczo zaspokojeniu potrzeb odbiorcy końcowego w zakresie danego towaru, chyba że zaspokojenie potrzeb tego odbiorcy jest nieodłącznym elementem promocji tego towaru i ma skłaniać tego odbiorcę do zakupu promowanego towaru. |
TSUE w wyroku z dnia 30.09.2010r. o sygn. C-581/08 objaśnił, że próbka towaru to […] „egzemplarz okazowy produktu, mający na celu promocję jego sprzedaży i pozwalający na ocenę jego cech i właściwości bez wykorzystania końcowego innego niż nieodłącznie powiązane z takimi działaniami promocyjnymi.
Prawo krajowe nie może ograniczyć tego pojęcia w sposób ogólny jedynie do egzemplarzy okazowych mających postać inną niż przeznaczona do sprzedaży lub jedynie do pierwszego z serii jednakowych egzemplarzy okazowych przekazywanych przez podatnika na rzecz tego samego odbiorcy bez uwzględnienia charakteru przedstawianego produktu oraz okoliczności gospodarczych właściwych dla każdej czynności przekazania egzemplarzy okazowych”. […].
Przykład 1
Podatnik prowadzi działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży różnego rodzaju kawy i herbaty oraz na wynajmie urządzeń do parzenia kawy.
Podatnik rozpoczął planowaną od miesięcy akcję promocyjną, która polega na prezentacji i degustacji próbek jego produktów zarówno aktualnym klientom jak i potencjalnym nabywcom.
Akcja na ma celu promocję sprzedawanych produktów, dotarcie do nowej grupy klientów, zwiększenie sprzedaży czy po prostu sprawdzenie towaru przez odbiorców przez jego zakupem.
Akcje te są organizowane w hipermarketach oraz na festynach.
W czasie akcji promocyjnych do degustacji zużywane są także takie wyroby jak cukier, śmietanka, mleko, kubki itp.
Od nabycia wszystkich wyżej wymienionych towarów podatnik odliczył w pełni podatek VAT naliczony.
Podatnik prowadzi protokół w którym wycenione są wydawane do degustacji próbki kawy czy herbaty.
W omawianej sytuacji i przedstawionych okolicznościach przekazanie próbek kawy czy herbaty do degustacji nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT.
Nieodpłatne przekazanie próbek towaru na degustację na gruncie PIT
Nawiązując do wspomnianej akcji promocyjnej dotyczącej degustacji próbek towarów, która ma na celu promocję sprzedawanych produktów, dotarcie do nowej grupy klientów, zwiększenie sprzedaży czy po prostu sprawdzenie towaru przez odbiorców przez jego zakupem to nabycie przez przedsiębiorcę towarów na poczet realizacji promocji będzie stanowiło u niego koszt uzyskania przychodu.
ISTOTNE:
Jak mówi art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 zwanej dalej ustawą o PDOF) za koszty uzyskania przychodów nie uważa się kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.
Tak więc o ile akcje marketingowe będą skupiać się na powyższych celach promocji finalnego produktu i nie będą stanowić kosztów reprezentacyjnych, wówczas będą mogły u przedsiębiorcy stanowić koszty firmowe.
Z kolei po drugiej stronie a więc po stronie odbiorcy degustacji warto wspomnieć o art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PDOF. Przepis ten mówi, iż zwalnia się z podatku dochodowego od osób fizycznych (PDOF) wartość nieodpłatnego świadczenia otrzymanego od świadczeniodawcy w związku z jego promocją lub reklamą – jeżeli jednorazowa wartość tych świadczeń nie przekracza kwoty 200 zł.
Powyższe zwolnienie nie ma jednak zastosowania, jeżeli świadczenie jest dokonywane na rzecz pracownika świadczeniodawcy lub osoby pozostającej ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym.
Jeżeli otrzymanie nieodpłatnego świadczenia nie spełnia ww. warunków wówczas obiorca świadczenia będzie zobowiązany rozpoznać przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem PDOF i to w sposób właściwy dla swojego statutu tzn. w zależności czy będzie osobą prywatną czy przedsiębiorcą.